Στόφα (gobelin) σήμαινε

Τα τελευταία χρόνια, διάσημοι σχεδιαστές και διακοσμητές του κόσμου έχουν χρησιμοποιήσει συστηματικά σε εσωτερικούς χώρους – στόφα – υφαντά χαλιά – πίνακες ζωγραφικής και βαριά καλύμματα.

Αρχικά, στόφα (gobelin) σήμαινε ένας ιδιαίτερος τρόπος παραγωγής χαλιών τοίχου χωρίς χνούδι: πλέκονταν με το χέρι από μάλλινα ή μεταξωτά νήματα με ειδική διασταυρούμενη ύφανση. Σήμερα η χειρωνακτική εργασία αντικαταστάθηκε από την αυτοματοποίηση, λόγω της οποίας μειώθηκε ο χρόνος κατασκευής και το κόστος των υφασμάτων. Αλλά τη μεγαλύτερη αξία εξακολουθεί να έχει η χειροποίητη στόφα (gobelin), η οποία μπορεί να παραγγελθεί σε ένα εξειδικευμένο εργαστήριο ενός σύγχρονου καλλιτέχνη ή να αγοραστεί σε μια υπαίθρια αγορά. Αντικείμενα πολυτελείας θεωρούνται οι αρχαίες στόφες (gobelin), οι οποίες μεταφέρονται από γενιά σε γενιά και διατηρούνται ως οικογενειακό κειμήλιο.

Από τον Μεσαίωνα μέχρι το σήμερα

Η ιστορία των ταπισερί έχει ρίζες από το μακρινό παρελθόν: ακόμη και στην αρχαία Αίγυπτο ήταν γνωστή η τέχνη αυτής της ύφανσης. Πρωτότυπα ωστόσο των σύγχρονων ταπισερί θεωρούνται διάφορα έργα γερμανών μοναχών του Μεσαίωνα. Τα υφαντά χαλιά τα οποία κρεμούσαν στα κρύα τοιχώματα των μοναστηριών δεν χρησιμοποιούνταν για να διακοσμήσουν, αλλά στο να εξυπηρετήσουν ένα απολύτως χρηστικό καθήκον, να εξασφαλίσουν τη μόνωση των χώρων.

Στο τέλος του Μεσαίωνα, η τέχνη αυτή άρχισε να ανθίζει στη Δυτική Ευρώπη, ενώ άρχισαν να εμφανίζονται εργαστήρια που παρήγαγαν στόφα (gobelin) για πλούσιους πολίτες. Η κατασκευή χαλιών εκείνη την εποχή αποτελούσε μια πολύ δαπανηρή και επίπονη υπόθεση: μια ταπετσαρία μπορούσε να χρειαστεί αρκετά χρόνια εργασίας ολόκληρου του χωριού. Την αγορά τέτοιων προϊόντων μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά μόνο τα μέλη βασιλικών οικογενειών και οι εκπρόσωποι των ευγενών.

Οι συχνότερες εικόνες της εποχής ήταν – βιβλικά μοτίβα, καθώς και εικόνες σχεδίων που απεικονίζουν το κυνήγι, τη ζωή στην αυλή, τις στρατιωτικές εκστρατείες. Όταν η τοιχογραφία εξαπλώθηκε στο νότιο τμήμα της Ευρώπης, στις ψυχρότερες χώρες, αντικαταστάθηκε ουσιαστικά από τις στόφα (gobelin), οι οποίες δανείστηκαν από τις τοιχογραφίες τόσο τα θέματα όσο και τις τεχνικές χρώματος.

Παραγωγής στοφας στο Μεσαίωνα

 Το κέντρο παραγωγής στοφας στο Μεσαίωνα ήταν το Παρίσι, όπου οι πίνακες αυτοί ήταν πολύ δημοφιλείς. Εκείνοι που μπορούσαν να το αντέξουν οικονομικά, παράγγελναν μια ολόκληρη σειρά από έργα ζωγραφικής. Αυτά χρησιμοποιήθηκαν για τη διακόσμηση σπιτιών και ναών, με τη βοήθεια τους δημιουργήθηκαν κινητοί διαδρόμοι στους δρόμους κατά τη διάρκεια εορταστικών πομπών, ενώ επίσης διακοσμούσαν τα διάφορα ιπποτικά τουρνουά. Τα σκίτσα για τις ταπισερί δημιουργήθηκαν από τους Ραφαήλ, Ρούμπενς και άλλους επιφανείς καλλιτέχνες του παρελθόντος. Σήμερα, οι περισσότερες από τις αρχαίες ταπισερί εκτίθενται στα μεγαλύτερα μουσεία της Ευρώπης.

Με την ανάπτυξη της εργοστασιακής παραγωγής, το επίπεδο της τέχνης των ταπισερί έπεσε απότομα. Έπαψαν να είναι είδος πολυτελείας, έγιναν πιο προσιτά στους απλούς ανθρώπους και οι εικόνες έγιναν αντιγραφή όλο και περισσότερων διάσημων πινάκων ζωγραφικής.

Το δεύτερο κύμα της δημοτικότητας των ταπισερί ήρθε κατά τον εικοστό αιώνα. Πικάσο, Ματίς, Νταλί, Καντίνσκι – αυτοί είναι μερικοί καλλιτέχνες των οποίων οι πίνακες χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για νέα προϊόντα. Τότε ήταν που η ταπισερί έγινε από μια απλή ενασχόληση χειροτεχνίας σε ένα στοιχείο υψηλής τέχνης, κάτι το οποίο παραμένει μέχρι σήμερα.

Στόφες (gobelin) σε μοντέρνους εσωτερικούς χώρους

Οι εσωτερικοί χώροι στην Ανατολή είναι αδιανόητο να μην διαθέτουν χαλιά. Χρησιμοποιούνται όχι μόνο για την κάλυψη του δαπέδου, αλλά και ως διακοσμήσεις τοίχων, καλύμματα και καλύμματα επί των επίπλων. Οι στοφες ταιριάζουν ιδανικά στη συνολική εικόνα της ανατολικής διακόσμησης. Μερικά φωτεινά διακοσμητικά μαξιλάρια στοφα που γίνονται με αυτή την τεχνική, ή διάφορες ταπισερί πολυθρόνων, θα μπορούσαν να δώσουν μια αρμονική έγχρωμη έμφαση.

Ταπισερί υπάρχουν επίσης και στους σκανδιναβικούς εσωτερικούς χώρους, όπου συνήθως βρίσκονται ως μαξιλάρια καναπέδων, βαριές κουβέρτες ή πάνελ τοίχων. Για αυτό το στυλ, θα πρέπει να επιλέξετε ταπισερί με απλά floral ή γεωμετρικά μοτίβα.

Η πιο λογική χρήση των ταπισερί είναι η χρήση τους στο εσωτερικό παλατιών. Οι κλασσικές σκηνές πλαισιωμένες από πλούσιο φυσικό ξύλο θα αποτελέσουν αντικείμενα ολοκλήρωσης του πολυτελούς αυτού περιβάλλοντος.

Τα αφηρημένα υφαντά πάνελ συμπληρώνουν την ατμόσφαιρα οποιουδήποτε σύγχρονου εσωτερικού, είτε είναι μοντέρνα είτε high-tech.

Οι πιο δημοφιλείς εικόνες για ταπισερί, καθώς και η σημασία τους στο σχεδιασμό

• Αρχιτεκτονικές κατασκευές, εραλδικά μοτίβα. Δείχνουν όμορφα σε κλασικούς εσωτερικούς χώρους, αλλά θα τους υπερφορτώσουν σε περίπτωση που δεν διαθέτουν ψηλά ταβάνια.

• Μυθικά πλάσματα. Οι ψυχολόγοι λένε ότι τέτοιες εικόνες επηρεάζουν το υποσυνείδητο, συνεπώς δεν έχουν θέση στο υπνοδωμάτιο.

• Αντίγραφα διάσημων καλλιτεχνών. Είναι κατάλληλα για τους περισσότερους σύγχρονους εσωτερικούς χώρους, ωστόσο θα δείχνουν καλύτερα σε ένα σαλόνι.

• Τοπία. Ιδανικό είναι να βρίσκονται στο υπνοδωμάτιο, καθώς ανακουφίζουν και χαλαρώνουν.

• Νεκρή φύση και floral μοτίβα. Ανάλαφρα, δεν προκαλούν υπερβολικά ή δυσάρεστα συναισθήματα, κάτι που τα κάνει κατάλληλα για οποιοδήποτε δωμάτιο.

• Η αφηρημένη τέχνη κάνει κάθε εσωτερικό χώρο πρωτότυπο και θεαματικό.